وزارت خارجه ی ترکمنستان با انتشار اعلامیه ی استراتیژی آن کشور را در راستای صلح و امنیت و تلاش های مشترک کشورهای منطقه در امر مبارزه با ترویرزم چنین نگاشته است:
جمهوری ترکمنستان یکی از اعضای درست و صالح سیاست بین الملل می باشد. این کشور به عنوان یکی از اعضای فعال سازمان ملل متحد، نقش مهمی را در تقویت تلاش های جامعه بین المللی در امر مبارزه با تهدیدات علیه بشریت، خصوصاً تروریسم و بنیادگرایی ایفا می کند.
قربانقلی بردی محمد اف رییس جمهور ترکمنستان به این باور است که، مبارزه علیه تروریزم مستلزم اهمیت راهبردی است که در دستور کار همکاری های چند جانبه جمهوری ترکمنستان در جامعه بین المللی با همکاری های جهانی در تامین امنیت می باشد.
این اقدامات شامل خلع سلاح نمودن و جلوگیری از گسترش سلاح های کشتار جمعی، مساله ترانسپورت و انرژی، محیط زیست و موارد دیگر است، که جز و اهداف توسعه پایدار سازمان ملل متحد می باشد.
جایگاه ترکمنستان در تلاش برای تامین امنیت جهانی، بر اساس مفهوم سازی بنیادی رییس جمهوری این کشور، قربانقلی بردی محمد اف استوار است.
این مفهوم تجزیه ناپذیر و کامل بودن نظریه را از دیدگاه ژئوپولتیک و به هم پیوستگی اجزا و ابعاد آن نشان می دهد.
پیام این مفهوم این است که امنیت یک کشور تضمین نمی شود، تا زمانی که منطقه، قاره و جهان امنیت نداشته باشند.
همچنین، امنیت سیاسی و نظامی تکمیل و بلند مدت نخواهد بود، تا زمانی که امنیت اقتصادی، امنیت غذا و انرژی تضمین نشود.
امنیت کامل و پایدار نخواهد شد تا زمانی که از خطرات و تخریب ها خصوصاً خطراتی که متوجه ویژگی های تکنولوژیکی و زیست محیطی است جلوگیری نشود و اگر با تروریسم بین المللی، جرایم سازمان یافته و با گسترش سلاح های کشتار جمعی و سایر چالش های جهانی مبارزه نشود، هیچ گاهی امنیت تامین نمی شود.
تروریزم با تمام اشکال خود تهدید بسیار خطرناکی علیه بشریت، صرف نظر از سطح توسعه کشور خاص و یا کشورهای منطقه، است.
در حال حاضر مبارزه علیه تروریزم به یک مساله بسیار مهم تبدیل شده است خصوصاً در زمانی که فرآیند جهانی شدن در حال گسترش بوده و این در حالی است که یکی از مهمترین شرایط تامینِ توسعهء پایدار در کشورها و منطقه، امنیت و آرامش است.
مبارزه با جنبش های تروریستی در این عصر پیشرفت و رشد سریع تکنولوژی، توسعه ارتباطات رسانه ای جمعی و ظهور ابزارهای مختلف جهت نشر اطلاعات، مستلزم اقدامات موثر است.
جمهوری ترکمنستان اقدامات لازم را در سطح ملی و بین المللی برای از بین بردن تهدیدات علیه صلح و امنیت و مبارزه با اعمال تروریستی و بنیادگرایی، اتخاذ می کند.
قوانین ملی ترکمنستان تعریف واضح و چارچوب قانونی در این زمینه دارد. به ویژه، قانون ترکمنستان “در امر مبارزه علیه تروریزم” مبنای قانونی و سازمانی دارد، و درباره مصئونیت اجتماعی و حقوقی مقامات و مسئوولین سازمان های دولتی، انجمن های اجتماعی، نهادها و دیگر شهروندانی که در امر مبارزه با تروریزم دخیل هستند، صراحت دارد.
قانون ترکمنستان تروریزم را قرار ذیل شرح می دهد: تروریسم بین المللی – عبارت از اقدامات خشونت آمیز و خطرناک اجتماعی است، که گروه ها یا سازمان های تروریستی در سطح جهانی یا منطقه ای از جمله با حمایت نهادهای دولتی کشورها به منظور دستیابی به اهداف خاص، به آن دست می زنند.
این اقدامات شامل آدم ربایی، گروگان گیری، قتل مردم بی گناه و یا مورد تهدید قراردادن سلامتی و یا زندگی انسان ها می باشد و یا اقداماتی از قبیل تهدید به تخریب و یا نابودی تاسیسات مهم، نابودی بنیان های زندگی، سیستم های ارتباطی، و تهدید به استفاده از سلاح های هسته ای، کیمیاوی و سایر سلاح های کشتار جمعی می باشد.
قانون مذکور، تروریسم بین المللی را نیز قرار ذیل تعریف می کند: تروریسم بین المللی – عبارت از اعمال خشونت آمیز اجتماعی است که در قالب گروه ها یا سازمان های تروریستی در سطح جهانی یا منطقه ای صورت می گیرد.
این اعمال غیر انسانی عبارت از آدم ربایی، گروگان گیری، قتل مردم بی گناه یا تهدید انسان ها به مرگ و یا سلب سلامتی آنها است؛ همچنین آنها از حربه تهدید به ویرانی تاسیسات مهم، نابودی زندگی، ایجاد سیستم های ارتباطی، تهدید به استفاده از سلاح های کشتار جمعی، سلاح های کیمیاوی و بیولوژیکی استفاده می کنند که با حمایت نهادهای دولتی در کشورهای مختلف به منظور دستیابی به اهداف مشخص صورت می گیرد.
بدیهی است که مبارزه با تروریزم زمانی موفق خواهد شد که حکومت ها با همکاری نزدیکِ سازمان های بین المللی بطور مشترک تلاش کنند. در این راستا، ترکمنستان همراه با کشورهای دیگر، همچنین سازمان های معتبر بین المللی به ویژه سازمان ملل متحد، اتحادیه اروپا و سازمان امنیت و همکاری اروپا، هماهنگی نزدیک دارد.
ترکمنستان در اقدامات خود در امر مبارزه علیه تروریزم، قاچاق مواد مخدر و تهدیدات دیگر با سازمان ملل متحد هماهنگ است.
مشارکت استراتیژیک میان ترکمنستان و سازمان ملل متحد دراز مدت بوده و به طور سیستماتیک اجرا می شود؛ و اصول و دیدگاه های مشابه در مورد نتیجه نهایی در بین آنها به اشتراک گذاشته می شود.
در این زمینه، ترکمنستان از تلاش های جامعه بین المللی جهت ایجاد ساز و کار موثر برای مبارزه با تروریسم و اجرای کامل استراتیژی مبارزه با تروریسمِ سازمان ملل متحد، حمایت می کند.
این حقایق نشان می دهد که ترکمنستان همکاری سازنده و مفید با کشورهای همسایه، سازمان های بین المللی مبارزه با تروریسم مربوط به سازمان ملل و دفتر منطقه ای آسیای مرکزی برای دیپلماسیِ پیشگیرانه، دارد.
ترکمنستان حمایت صریح خود را از استراتیژی مبارزه علیه تروریسم سازمان ملل متحد با در نظر داشت زمینه ها و ویژه گی های تاریخی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی منطقه و مناطق دیگر اعلان می دارد.
در این راستا گفتگوهایی در سطح بالا در منطقه صورت گرفته که باعث بوجود آمدن انگیزه های سیاسی جهت اتخاذ رویکرد راهبردیِ کامل، هماهنگ و مورد نیاز، برای مقابله با تروریسم برای کشورهای آسیای مرکزی فراهم خواهد شد.
تحکیم تلاش ها و ایجاد رویکرد قابل قبول در کشورهای منطقه برای حل مسایل جاری منجر به کشف راه های موثر برای رسیده گی به مشکلات خواهد شد.
این یک واقعیت است که جامعه بین المللی سیاست های صلح طلبانه قربانقلی بردی محمد اف رییس جمهوری ترکمنستانِ مستقل و بی طرف را تصدیق می کند، خصوصاً هنگامی که دیدند ایشان قطعنامه “نقش دفتر منطقه ای آسیای مرکزی برای دیپلماسی پیشگیرانه” را تصویب کرد.
سازمان نیروی عملیاتی مبارزه با تروریسم (CTITF) با هدف کسب اطمینان از پایداری فعالیت های سازمان ملل متحد در زمینه های مشخص شده، ایجاد شد.
این دفتر عضویت کشورها در سازمان CTITF را که 36 نمایندگی سازمان ملل متحد، سازمان جهانی گمرکات و اینترپل نیز تحت اثر آن می باشد، هماهنگ می کند.
مرکز مبارزه با تروریزم سازمان ملل متحد که در سال 2011 در بین سازمان CTITF تاسیس شد به منظور کمک و ظرفیت سازی در کشورهای عضو به منظور اجرای استراتیژی، فعالیت می کند.
ترکمنستان در پروژه ای که به طور مشترک توسط نیروی عملیاتی مبارزه با تروریسم CTITF که مربوط به مرکز مبارزه با تروریسم سازمان ملل متحد (UNCTC) می باشد، و دفتر منطقه ای سازمان ملل برای آسیای مرکزی برای سیاست پیشگیرانه (UNRCCA) که در عشق آباد ایجاد شده است، اشتراک می کند؛ این پروژه ها با حمایت اتحادیه اروپا و کشور ناروی به اجرا گذاشته می شود.
دفتر منطقه ای سازمان ملل متحد برای آسیای مرکزی برای دیپلماسی پیشگیرانه، پروژه ای را در مورد تطبیق استراتژی سازمان ملل متحد در کشورهای آسیای مرکزی با همکاری سازمان نیروی عملیاتی مبارزه با تروریسم و اتحادیه اروپا اجرا کرد.
در 30 نوامبر 2011، طرح عملی مشترک جهت پیاده ساختن استراتژی مبارزه با تروریسم سازمان ملل متحد و اعلامیه نهایی عشق آباد در جلسه سطح بالا که به طور مشترک توسط دولت ترکمنستان، CTITF، اتحادیه اروپا (EU) و سازمان UNRCCA در عشق آباد برگزار شد، تصویب شد.
این طرح عملی، نخستین اقدام رسمی بود که مورد تصویب قرار گرفت. پروژه ها روی مواد دیگر طرح عملی در سال های گذشته اجرا شد.
در 13 جون 2017، رویداد نهایی مرحله دومِ پروژه “اجرای طرح مشترک برای تحقق استراتژی ضد تروریستی سازمان ملل متحد” زمانی صورت گرفت که “گفتگوهای سازمان ملل متحد در میان کشورهای آسیای مرکزی در مورد اجرای برنامه جهانی سازمان ملل متحد در استراتژی مبارزه با تروریسم در آسیای مرکزی “در عشق آباد برگزار شد.
هدف اصلی این جلسه سطح بالا ، بحث در مورد مسائل مربوط به بهبود ثبات و امنیت و راه های دستیابی به آنها بود.
دبیر کل سازمان ملل متحد آنتونیو گوترش، وزرا، مقامات ارشد، نماینده گان سازمان های مبارزه با تروریزم و سازمان های امنیت ملی قزاقستان، جمهوری قرقیزستان، ترکمنستان، تاجیکستان و ازبکستان در این جلسات شرکت کردند.
در این جلسه بازنگری طرح عملی مشترک برای آسیای مرکزی جهت اجرای استراتژی ضدتروریسم جهانیِ سازمان ملل متحد در سطح منطقه ای، ارائه شد.
بیانیه مشترک درباره تقویت همکاری منطقه ای در امر مقابله با تروریسم در پایان جلسه به تصویب رسید.
آنتونیو گوترش، دبیر کل سازمان ملل متحد، از اعلامیه عشق آباد در امر مبارزه با تروریسم که توسط کشورهای آسیای میانه و تلاش های دائمی آنها برای اجرای استراتژی ضد تروریسم سازمان ملل متحد و طرح عملی مشترک برای آسيای مرکزی روی دست گرفته شد، ابراز خرسندی کرد.
این اعلامیه از ابتکار دبیرکل ملل متحد برای بازسازی دفتر جدید این سازمان برای مقابله با تروریسم حمایت کرده و اهمیت تلاش برای مبارزه با تروریزم در منطقه که از سوی جامعه ملل در منطقه صورت می گیرد را، تایید کرد.
در پایان اپریل 2018 جلسه ای بلند رتبه تحت عنوان “در مسیر اجرای جامع استراتژی مبارزه با تروریسم سازمان ملل متحد در آسیای مرکزی” در عشق آباد برگزار شد و مرحله سوم نیز پروژه مشترک برای حمایت از طرح عملی مشترک برای آسیای مرکزی راه اندازی شد.
مرحله اول و دوم این پروژه در سال های 2010 تا 2017 اجرا شد و به چهار پایه اساسیِ استراتیژی جهانی برای تهیه پیشنهادها جهت توسعه طرح عملی مشترک (JAP)، که در دسامبر 2011 در عشق آباد تصویب شد، اختصاص یافته است.
ولادیمیر ورونکوف، معاون دبیر کل سازمان ملل و رییس دفتر مبارزه با تروریزم سازمان ملل متحد، طی سخنرانی خود اظهار داشت که ارایه پشتیبانی هدفمند در زمینه ایجاد استراتیژی های ملی و منطقه ای برای مقابله با تروریزم و جلوگیری از افراط گرایی خشونت آمیز فعالیت های اصلی این پروژه را تشکیل می دهد.
وی افزود که تقویت ظرفیت ها در کشورهای آسیای میانه در مناطق اولویتی در اجرای طرح مشترک عملی برای آسیای مرکزی و تسهیل سازی تبادل بهترین شیوه ها در منطقه و فراتر از آن، مشخص شده است.
در خلال این جلسه ، سردار بردی محمد اف، معاون وزارت خارجه ترکمنستان آمادگی این کشور را با مرکز مبارزه با تروریزم سازمان ملل متحد (UNCTC) جهت اجرای طرح عملی عشق آباد در استراتیژی مبارزه با تروریزم سازمان ملل، اعلام کرد.
در این زمینه، جانب ترکمن، بطور مشخص چندین طرح پیشنهادی را با استفاده از دفتر منطقه ای سازمان ملل متحد در آسیای مرکزی برای دیپلماسی پیشگیرانه (UNRCCA)، ارایه کرد.
این بیانیه که در مورد نتیجه جلسه مهم “در مسیر اجرای کامل استراتیژی مبارزه با تروریسم سازمان ملل متحد در آسیای مرکزی” بود، در پایان این مجمع تصویب شد.
مرحله جدیدی از برنامه مشترک مبارزه با تروریسم از سوی دفتر (UNRCCA) و UNCTC آغاز شده است. در دراز مدت انتظار می رود این برنامه که تحت عنوان “در مسیر اجرای استراتیژی جامعه مبارزه با تروریسم سازمان ملل متحد در آسیای مرکزی” با هدف تقویت ظرفیت ها در کشورهای آسیای مرکزی در زمینه مقابله استراتیژیک با تروریسم و جلوگیری از افراط گرایی ایجاد شده، به اهداف یاد شده نایل آید.
یکی از مشکلات عمده در حال حاضر از بین بردن منابع مالی تروریست ها است که باید توجه ویژه ای به مبارزه با قاچاق مواد مخدر صورت گیرد. تحت رهبری رییس جمهوری ترکمنستان، قربانقلی بردی محمد اف، کارهای بزرگی صورت گرفته است که از جمله می توان به ایجاد چارچوب قانونی و توسعه سازمان یافته در ترکمنستان اشاره کرد.
ترکمنستان به همکاری های نزدیک، موثر و هدفمند خود با کشورهای همسایه، همچنین با سازمان های ویژه سازمان ملل، عمدتاً با UNODC ادامه می دهد. برنامه های دراز مدت ملی جهت مبارزه با استفاده و ترافیک مواد مخدر در حال اجرا بوده و نتایج خوبی نیز به دست آمده است.
بدین ترتیب، حکومت ترکمنستان سیاست خارجی خود را جهت از بین بردن تهدیدها و خطرات علیه صلح و همچنین همکاری خود در راستای تلاش های بین المللی سهم قابل توجه اش را ایفا می کند.
دیپارتمنت اطلاعات بین المللی وزارت امور خارجه ترکمنستان