خبرگزاری کهندژ در تفاهم با اتحادیه ملی ژورنالیستان افغانستان در هرات و هم پیمان شدن با شماری از رسانه های داخلی کشور، جهت حمایت از ژورنالیزم تحقیقی از این برنامه پشتیبانی می نماید.

خبرگزاری کهندژ پس از این گزارش های تحقیقی رسانه های هم پیمان در این برنامه را با ذکر منبع و مالکیت امتیاز آن مربوط به رسانه و خبرنگاری که موضوع را تحقیق کرده است، از طریق خبرگزرای کهندژ بازپخش می نماید.

تمام امتیازات و مسوولیت گزارش های تحقیقی بازپخش از طریق خبرگزاری کهندژ مربوط به رسانه و خبرنگارانی که موضوع را تحقیقی کرده اند، میباشد و هدف از این اقدام حمایت و پشتیبانی از ژورنالیزم تحقیقی و رشد خبرنگاری تحقیقی در کشور است.

یونس رئوفی

خبرگزاری پیک

منابعی محلی در بادغیس می‌گویند جنگل‌‌های پسته‌‌ی ولایت بادغیس به‌‌ جای احیا و حفاظت از سوی حکومت، به کلان‌‌ترین منبع درآمد مالی طالبان تبدیل شده‌ است.

رییس‌جمهور کشور سه سال پیش در یک سفر رسمی هنگام سخنرانی‌‌اش، خطاب به مردم بادغیس گفته بود: «تا ۹ ماه دیگر روی چهار ثروت مهم ولایت بادغیس، یک طرح اساسی به راه می‌‌افتد. در قدم اول، مالداری ولایت بادغیس چگونه باید سرپا ایستاد شود، دوم جنگلات این ولایت خصوصا جنگلات پسته، سوم زراعت و چهارم صنایع دستی این ولایت احیا گردد، همین چهار امرتان به یک چهارچوب بدل می‌‌شود و تا چند ماه دیگر برای‌‌تان جواب می‌‌دهم.»

از این گفته‌‌ها ۳۶ ماه گذشت و تااکنون، نه‌‌تنها که رییس‌جمهور پاسخی در این باره به مردم بادغیس نداده‌ است، بلکه سخن‌‌گویان ریاست‌جمهوری‌‌ هم در پیوند به‌ ‌این وعده‌‌ی آقای غنی، حاضر به ارائه پاسخ به ‌‌خبرنگار پیک نشده‌‌اند. یافته‌‌های حقیقت‌‌سنج پیک نشان می‌‌دهد که پس‌ ‌از این وعده‌‌ی رییس‌جمهور، نه‌‌تنها که هیچ کاری در بخش حفاظت از جنگل‌‌های پسته انجام نشده، بلکه اداره‌‌ی محلی بادغیس، حاکمیتی بر این جنگلات ندارد.

به‌‌گفته‌‌ی عزیز بیگ، رییس شورای ولایتی بادغیس، عواید سالانه‌‌ی جنگل‌‌های پسته‌‌ی این ولایت به ۱۰ تا ۱۲ میلیون دالر می‌‌رسد که آن‌‌هم از چندین سال به ‌‌این‌‌سو به جیب طالبان می‌‌رود و هیچ عایدی به دولت أفغانستان ندارد. آقای بیگ می‌‌افزاید که در سه سال پسین، هیچ برنامه‌‌ای برای احیای دوباره و حفاظت از جنگل‌‌های پسته از سوی اداره‌‌ی محلی عملی نشده و تنها کاری‌‌که انجام شده، این‌‌که برخی از باغداران به ‌‌کمک چند مؤسسه بین‌‌المللی باغ‌‌های کوچک پسته ایجاد کرده که آن‌‌هم تا بیشتر از ده سال آینده به ثمر خواهد رسید.

نان مردم به جیب طالبان

بیکارشدن صدها تن از باشنده‌‌های این ولایت که سالانه درامد ناچیزی داشتند، از دیگر پیآمدهای ناگوار در برابر این سرمایه ملی کشور است. نعمت‌‌الله باشنده‌‌ی قلعه‌‌ی نو بادغیس به خبرنگار پیک می‌‌گوید که تا دو-سه سال پیش هنگام شول پسته، دوصد تا سه‌‌صد من (۸۰۰ تا ۱۲۰۰ کیلوگرام) پسته جمع‌‌آوری می‌‌کردند که درامد خوبی بوده؛ اما این درامدها اکنون همه به جیب طالبان می‌‌رود و آن‌‌ها اجازه‌‌ی حاصل‌‌برداری از جنگل‌‌های پسته را ندارند.

به‌‌گفته‌‌ی برخی از بازرگانان و کاروباریان پسته در ولایت بادغیس، هم‌‌اکنون یک کیلو پسته‌‌ی پروسس‌نشده در بازار قلعه‌‌نو و غرب کشور از ۵۰۰ تا ۷۰۰ افغانی خرید و فروش می‌‌شود.

مسئولان ریاست زراعت بادغیس می‌‌گویند که حاصلات پسته در سال روان نزدیک به ۳۶ هزار متریک‌‌تُن بوده که چندین‌برابر بیشتر از سال‌‌های گذشته است. این مقدار پسته از مجموع بیش‌‌از دوونیم میلیون درخت در مساحت بیش ‌‌از ۳۹ هزار هکتار زمین به‌‌دست آمده که بیشتر از سوم حصه‌‌ی آن مربوط به جنگل‌‌های ولسوالی آب‌‌کمری این ولایت است.

محمداکبر هوتک یک تن از بازرگانان میوه‌‌ی خُشک در غرب کشور، می‌‌گوید که طالبان و زورمندان محلی وابسته به ‌‌این گروه، مالکان اصلی درختان پسته‌اند و سایر بازرگانان، پسته را از طالبان خریداری و به بازارهای کشور عرضه می‌‌کنند. ادعایی‌‌که سخن‌‌گویان طالبان و فرماندهان محلی آنان در بادغیس، به پاسخ آن چیزی نگفته‌‌اند.

«رییس‌جمهور کدام نیروی ویژه برای عملی‌کردن وعده‌‌هایش در ولایت‌‌ها ندارد

اما این‌‌که وعده و عملکرد رییس‌جمهور مبنی ‌‌بر احیا، حفاظت و بازپس‌‌گیری جنگل‌‌های پسته‌‌ی بادغیس در سه سال پسین به‌‌ کجا انجامید و چه کاری در این بخش صورت گرفته‌ است، مسئولان بخش مطبوعات ریاست‌جمهوری در پیام‌‌خانه‌‌ی وتس‌‌اپ‌شان به‌‌خبرنگار پیک گفته‌‌اند: «رییس‌جمهور کدام نیروی ویژه برای عملی‌کردن وعده‌‌هایش در ولایت‌‌ها ندارد، بلکه مسئولیت اجرایی این وعده‌‌ها مربوط به اداره‌‌ی محلی هر ولایت است و شما می‌‌توانید از مسئولان محلی بپرسید.»

وزارت زراعت، آبیاری و مالداری کشور نیز، اداره‌‌ی محلی بادغیس را مسئول پاسخ‌‌گویی دراین زمینه می‌‌داند. اکبر رستمی، سخن‌‌گوی این وزارت، می‌‌گوید که ریاست زراعت و مقام‌‌های امنیتی ولایت بادغیس، مکلف‌‌اند دراین باره پاسخ بدهند.

اگرچه عبدالتواب تایب، رییس زراعت و مالداری ولایت بادغیس، می‌‌پذیرد که در چند سال پسین کار چندانی در بخش احیا و حفاظت از جنگل‌‌های پسته‌‌ی این ولایت صورت نگرفته‌ است، اما این‌‌که چرا هنوز جنگلات پسته از تصرف طالبان بیرون نشده و زیر حاکمیت دولت نیست، می‌‌گوید که مسئولیت امنیت و حفاظت از جنگل‌‌ها وظیفه‌‌ی آن‌‌ها نیست.

بااین‌‌‌حال، حسام‌‌الدین شمس، والی ولایت بادغیس، حاکمیت و مالکیت صددرصد گروه طالبان را بر جنگل‌‌های پسته را رد کرده می‌‌گوید که مالک اصلی جنگل‌‌های پسته، مردم بومی این ولایت است. اما می‌‌پذیرد که در پیوند با تعهد رییس‌جمهور، تا اکنون کاری انجام نشده و تا سال پیش‌‌رو دراین باره اقدام خواهند کرد.

بادغیس نزدیک به ۳۰هزار هکتار جنگل پسته دارد. کمتر از یک قرن پیش مساحت این جنگل‌ها به نود هزار هکتار زمین می‌رسید.

برای دریافت اخبار دقیق، به کانال تلگرام کهندژ بپیوندید!