برای اولین بار کنفرانس مشورتی یک روزه ی پیرامون تاریخ، فرهنگ و مدنیت هرات در این ولایت برگزار شد. دراین کنفرانس که ده ها تن از نخبگان وفرهنگیان ولایت هرات اشتراک داشتند، بیست وپنجم ماه حمل هر سال را بنام سالروز تولد این شهر باستانی تعین کردند. برگذار کننده گان این برنامه میگویند: هدف از تعین این روز دوری از جنگ و برپای جشن خوشی و سرور برای باشنده گان این ولایت میباشد.
شهر هرات برای اولین بار روز گذشته شاهد کنفرانس همه پرسی بمنظور یک روز بنام هرات با حضور نخبگان و فرهنگیان این ولایت بود.
دراین همه پرسی که ده ها تن از نخبگان، فرهنگیان، اساتید پوهنتون، مسئولان ادارات دولتی، فعالین مدنی، خبرنگاران و محصلین اشتراک داشتند، روز بیست وپنجم ماه حمل هر سال را بنام روز هرات نامگذاری کردند.
سید عبدالوحید قتالی برگذار کننده ی این نشست مشورتی میگوید: این برنامه به هدف ندای نفرت از جنگ ، نابسامانی ها و بیان فعالیتهای سالانه مردم هرات برگذار شده است، که با برنامه های وپژه و جشن وسرور همه ساله از آن تجلیل خواهد گردید.
در همین حال شماری از اشتراک کننده گان دراین برنامه با استقبال ازاین طرح میگویند: برای هر شهر و ولایتی ضرور است که تا روزی را بنام خودش اختصاص دهد، تا تاریخ گذشته ی آن در این روز به نسل های نو آن انتقال داده شود.
به گفته ی آنان : جایگاه چنین روزی را در تقویم کشور خالی است و تجلیل از این روز، بیانگر تاریخ زنده هرات خواهد بود و دراین روز تاریخ گذشته های هرات به نسل های آینده منتقل خواهد گردید.
با این همه شماری از کارشناسان امور فرهنگی درهرات میگویند: نامگذاری روزی به نام هرات برای شناسایی فرهنگ و مدنیت این مرز و بوم به مردم کمک کرده و نیز فرصت ها را برای توسعه در بخش های مختلف این ولایت می تواند تقویت بخشد.
آنان بر این باورند که تجلیل از روزهای خاص در ولایات کشور میتواند، امیدواری بیشتری در بین مردم برای رسیدن به صلح و زندگی به دور از جنگ را ایجاد نموده و زمینه ی گردشگری و اقتصادی را در آن رونق بیشتری دهد.
گفته میشود: نام گذاری یک شهر یا ولایت به یک روز خاص پایه جهانی دارد و درشماری از کشورها برخی شهرها را به نام های مختلف در یک روز خاص مسما میکنند.
ولایت هرات یکی از قدیمی‌ترین ولایات افغانستان است که ریشه‌های آن به آریانای باستان می‌رسد، برخی منابع غربی هرات باستان را بنام «آریا» یاد نموده اند که همان گونهٔ یونانی شدهٔ هریوا میباشد.
هرات قبل از کشف اقیانوس هند در گذرگاه جاده ابریشم قرار داشت و نقش بزرگ را در تجارت میان شبه قاره هند، شرق میانه، آسیای مرکزی و اروپا بازی می‌کرد و از لحاظ موقعیت جغرافیایی در طول تاریخ بستر مناسب تلاقی مدنیت‌های شرق و غرب نیز به شمار می‌رفت. ازینرو هرات یکی از گهواره‌های تمدنی تاریخ شناخته میشود.